Dyptam – uprawa „gorejącego krzewu” w ogrodzie
Dyptam to jedyna w swoim rodzaju roślina, której pochodzenia niektórzy dopatrują się w czasach biblijnych – gorejący krzew znany ze Starego Testamentu miał być właśnie krzewem dyptamu. Naukowcy obalili tę tezę, ale nie odebrało to dyptamowi wyjątkowości i nuty tajemnicy – niewłaściwe obchodzenie się z tą rośliną może mieć przykre konsekwencje.
Dyptam – pochodzenie i charakterystyka rośliny
Dyptam jesionolistny nazywany też krzewem Mojżesza, to roślina z rodziny rutowatych. Jego naturalne środowisko to południowa Europa, Syberia i Chiny, gdzie porasta lasy i wzgórza. Zdarza się, że dyptam występuje również w Polsce m.in. w dolinie Wisły i na Wyżynie Śląskiej.
Dyptam jest byliną kłączową, o sztywnych, drewniejących u podstawy pędach oraz ciemnozielonych, jajowatych liściach, którym zawdzięcza nazwę. Roślina dorasta do 120 cm wysokości, a włoski gruczołowe dyptamu wydzielają olejki eteryczne, które w wysokiej temperaturze i przy braku wiatru latem mogą samoistnie zapłonąć błękitnym płomieniem. Olejki te mają niezwykle intensywny zapach, który jest wyczuwalny z daleka i przypomina woń cytryny z cynamonem.
Te same gruczoły sprawiają, że dyptam jest niebezpieczną rośliną, która może powodować dotkliwe i trudno gojące się oparzenia.
Olejki eteryczne mają swoje zastosowanie w medycynie naturalnej oraz w przemyśle perfumeryjnym.
Stosowanie dyptamu jako leku na schorzenia żołądkowe było przed laty bardzo popularne, ale obecnie uważa się je za zbyt niebezpieczne ze względu na zawartą w roślinie toksyczną dyktaminę.
Dyptam – zastosowanie w ogrodzie
Dyptam zakwita w maju, a kwiaty zebrane w stożkowate grona utrzymują się na nim do lipca. Ich barwa zależy od odmiany, ale zazwyczaj jest to różowy lub biały z ciemniejszymi żyłkami. Kwiaty dyptamu mają pięć płatków, z czego jeden jest skierowany w dół, a pozostałe w górę. Dyptam jako roślina ozdobna zyskał popularność stosunkowo niedawno. Obecnie coraz częściej docenia się jego wyjątkową urodę, sadząc tę bylinę w ogrodach.
Prezentuje się pięknie zarówno w samotności, jak i w towarzystwie innych bylin i roślin ozdobnych. Możesz posadzić ją w:
Ogrodzie naturalistycznym; Ogrodzie w stylu wiejskim; Na skalniaku; Na rabacie bylinowej; Wzdłuż muru.
Jakie wymagania uprawowe ma dyptam? Jak go wysiewać?
Nasiona dyptamu możesz wysiać od razu do gruntu lub do inspektu. Siewki rosną wolno, a kwiaty pojawiają się dopiero w czwartym roku uprawy. Innym sposobem jest wysiew dyptamu do skrzynek z osłonami przy temperaturze około 18°C – wtedy mogą wykiełkować po miesiącu.
Dyptam lubi ciepło i chociaż jest odporny na niskie temperatury, dla jego prawidłowego wzrostu musi mieć zapewnione słoneczne i zaciszne stanowisko. Podłoże dla dyptamu powinno być żyzne, przepuszczalne, lekko wilgotne, bogate w wapń. Gleba kwaśna i zbyt mokra sprawi, że roślina nie będzie bujnie rosła. Dyptamowi nie straszna jest okresowa susza i nie ma specjalnych wymagań co do pielęgnacji. Ewentualne zabiegi zawsze wykonuj w ubraniu ochronnym i rękawiczkach, by uniknąć poparzeń.
Dyptam nie lubi przesadzania, ze względu na system korzeniowy, jaki wytwarza – jego korzenie są bardzo grube. Dlatego jego starsze egzemplarze nie zawsze dają się podzielić, a uzyskane w ten sposób sadzonki z trudem przyjmują się na nowym stanowisku.
Dlatego najlepiej rozmnażać roślinę przez nasiona, które znajdują się w niedojrzałych owocostanach, wysiewając je od razu po zebraniu:
Wysiej nasiona do gruntu na rozsadnik; W kolejnym roku wysadź dyptam na miejsce docelowe w rozstawie 40 x 50 cm.
W przypadku zdrowych okazów dyptamu, bardzo często dochodzi do samosiewu, podczas którego dojrzale torebki pękają i wyrzucają nasiona nawet na kilka metrów odległości. Aby skutecznie zwiększyć liczbę dyptamów w swoim ogrodzie bez oczekiwania na efekty wysiewu, możesz również kupić gotowe sadzonki u hodowcy. Dyptam jest ceniony ze względu na efektowne kwitnienie i pachnące kwiaty, które wabią pszczoły i motyle. Jeżeli będziesz się z nim obchodził z uwagą i troską, odwdzięczy się pięknym wyglądem. Źródła: https://www.urzadzamy.pl/rosliny/byliny/dyptam-jesionolistny-aa-Fdo7-VtBx-P3Gx.html http://www.e-ogrodek.pl/a/dyptam-jesionolistny-piekny-i-niebezpieczny-19513.html https://fajnyogrod.pl/porady/dyptam-jesionolistny-czyli-popularny-krzew-mojzesza-porady-ogrodnicze-i-ciekawostki-_rosliny-ogrodowe/











