Rośliny chronione w Polsce – co powinieneś wiedzieć?

Rośliny chronione – informacje ogólne

Rośliny chronione w Polsce są podzielone na 2 grupy, te które są objęte ochroną ścisłą, i te, które są pod ochroną częściową. Roślin, które są objęte ścisłą ochroną, nie można niszczyć, nie można ich przenosić z miejsca na miejsca, ani nawet dotykać. Jest to grupa narażona na szczególne ryzyko. Na oficjalnej liście, publikowanej i aktualizowanej każdego roku przez Ministerstwo Ochrony Środowiska, znajduję się ponad 400 takich gatunków. Druga grupa to rośliny objęte ochroną częściową. Są to gatunki wykorzystywane w medycynie i przemyśle, przez co są narażone na częstą eksploatację. Jest ich ok. 300 gatunków. Na liście chronionych gatunków znajdują się kwiaty, drzewa, krzewy oraz grzyby.

Rośliny chronione w Polsce objęte ścisłą ochroną gatunkową

Na liście tej znajduje się kilkaset gatunków. Jedne z najpopularniejszych to między innymi: brzoza karłowata, dzwonek brodaty, goryczka wąskolistna, grzybienie białe, gipsówka wiechowata, zawilec wielkokwiatowy, obuwik pospolity, barwinek pospolity, goździk pyszny, goździk siny, goździk lśniący, goździk okazały, miłek wiosenny, pełnik alpejski, sasanka alpejska, sasanka wiosenna, tojady, lilia złotogłów, lilia bulwkowata, szafirek miękolistny, groszek szerokolistny, pierwiosnek omączony, rosiczki, jarząb szwedzki, storczyk błotny, storczyk samczy, szafran spiski, różanecznik żółty, aster gawędka, szarlotka alpejska, sosna limba, opieńka torfowiskowa, borowik korzeniasty, borowik żółtobrązowy czy maślak trydencki.

Rośliny chronione w Polsce objęte częściową ochroną gatunkową

Lista gatunków objętych częściową ochroną również jest długa. Znajdują się tam między innymi: rokitnik zwyczajny, cis pospolity, śnieżyczka przebiśnieg, dzwonek szerokolistny, goździk postrzępiony, goździk skupiony, grzybień biały, orlik pospolity, czosnek niedźwiedzi, pierwiosnek wyniosły, wiciokrzew pomorski, parzydło leśne, kosodrzewina, wawrzynek wilczełyko, bagno zwyczajne oraz zimowit jesienny.

Rośliny chronione – uprawa w ogrodzie tylko ze specjalnym pozwoleniem

Wszelkie kwestie prawne, związane z roślinami chronionymi, reguluje ustawa o ochronie przyrody oraz rozporządzenie Ministra Środowiska. Dokumenty te dokładnie określają zasady i możliwości wykorzystania chronionych gatunków (np. w celach hodowlanych, medycznych czy badawczych), oraz to w jaki sposób można pozyskać te rośliny. Określają również kary za złamanie przepisów oraz organy, które mogą wydać specjalne pozwolenie uprawniające do wykorzystania lub uprawy chronionych roślin. Jeżeli chcemy legalnie uprawiać jeden z chronionych gatunków, musimy otrzymać odpowiednie pozwolenie. W tym przypadku najlepiej udać się do Regionalnego Dyrektora Ochrony Środowiska lub do Generalnego Dyrektora Ochrony Środowiska. Niestety nie każdy może uzyskać taki dokument. Aby go otrzymać, należy spełnić wiele warunków, które określa ustawa. Jeżeli nie mamy specjalnego pozwolenia, ewentualnie można skorzystać z odstępstw od zakazów, które są określone w ustawie. Jest to możliwe, np. przy pozyskiwaniu roślin leczniczych, ale tylko w określonych okresach w ciągu roku. Można też kupić nasiona czy sadzonki, pochodzące z legalnego źródła i od sprzedawcy, który posiada licencję oraz odpowiednie pozwolenia. Wtedy będziemy mogli posadzić rośliny w ogrodzie i wykorzystać je do własnego użytku. Należy jednak pamiętać, że nie można wykorzystać ich w celach handlowych.