Aksamitki – dobry sposób na szkodniki w ogrodzie
Aksamitki to niewielkie rośliny z rodziny astrowatych. Pochodzą z Afryki i Ameryki, gdzie dziko porastają w ponad 50 gatunkach. Tworzą mocno pachnące kwiaty. Szacuje się, że do Europy trafiły około 400 lat temu. Od tamtej pory powstały niezliczone odmiany i mieszańce poprzez krzyżowanie różnych gatunków. Niektóre z nich są półkrzewami. Zazwyczaj dorastają do maksymalnie 50 centymetrów wysokości. Jedna z nich natomiast może pochwalić się wybitnym wzrostem nawet do 150 centymetrów – jest to odmiana Lemmona. Niestety aksamitki nie są odporne na mróz. W naszym kraju uprawiane są jako rośliny jednoroczne. Klasyczne gatunki mają także liście o silnej woni. Wśród nowych odmian można z kolei spotkać takie, które pachną cytrusowo.
Odmiany aksamitek
Odmiany aksamitek są tak liczne, że zostały podzielone na cztery grupy:French – pochodzą od aksamitki rozpierzchłej, są to jej hybrydy i mają ładnie zabarwione środki kwiatów.African – wywodzą się z dziko rosnącej aksamitki wzniesionej. Tworzą pełne i duże kwiaty o zwartym pokroju.Signet – w tej grupie znajdują się rośliny pochodzące od aksamitki wąskolistnej, są niewielkich rozmiarów. Mają proste łodygi i filigranowe kwiaty.Afro-French – to połączenie aksamitki rozpierzchłej i aksamitki wzniesionej. Charakteryzują się gęstym ukwieceniem i małymi kwiatami.
Rośliny mogą pochwalić się odmianami, które szczególnie znajdą zastosowanie w kuchni. Wśród nich są Lemon Gem i Orange Gem, które w smaku przypominają do złudzenia skórki cytrusów. Inną ciekawą odmianą jest Hot Mexican, która smakuje anyżem, choć przywodzi też na myśl marzankę. Jest idealna do doprawiania potraw. Jadalne są nie tylko kwiaty, ale także liście. Oprócz atrakcyjnego dodatku do potraw, mogą być materiałem na herbatę. Można pić aromatyczny napar ze świeżych lub ususzonych roślin.Wśród aksamitek można wybierać wśród niezliczonej ilości barw i form. Wciąż nie wszystkie odmiany zostały uporządkowane i spisane.
Jak siać aksamitki?
Kwiaty pochodzą z gorących terenów, dlatego też lubią słońce. Niestraszna im również susza. Poradzą sobie także w półcieniu. Są odporne na podmuchy wiatru. Sadzonki możemy wyhodować samodzielnie z kupnych nasion. W okresie od lutego do marca należy zasiać je do pojemników, jednak nasionka muszą być tuż pod powierzchnią i rosnąć w słońcu. Podłoże powinno być wilgotne. Po kilku tygodniach powinny się pojawić roślinki. Kilkucentymetrowe sadzonki można sadzić w osobnych doniczkach.Można też wysiewać nasiona bezpośrednio do gruntu, jednak wówczas odpowiednim terminem jest koniec kwietnia. W tym przypadku kwiaty pojawią się później niż z domowych siewek.
Funkcja użytkowa aksamitek
Oprócz zastosowania w kuchni, aksamitki warto jest mieć w ogrodzie ze względu na substancje, które wydzielają. Silnie pachnące odmiany warto zasiać tam, gdzie innym roślinom dokuczają nicienie, czy mrówki. Po nadgryzieniu ich korzeni uwalnia się do gleby substancja, dzięki której szkodniki uciekają. Nadają się również do sadzenia w szklarniach, pod pomidorami i ogórkami. Chronią wtedy warzywa przed białą muszką (mączlikiem). Gęsto posadzone w ogrodzie robią także naturalną barierę dla ślimaków.Aromatyczne odmiany warto także hodować w donicach na balkonie. Dzięki zapachowi odstraszają uciążliwe muchy.
W zależności od odmiany, kwiaty kwitną od czerwca do października. Są łatwe w uprawie. Niestety ze względu na wrażliwość na zimno, są jednoroczne. W następnym roku trzeba siać je od nowa.
