Ruta – zapomniana roślina warta przypomnienia
Ruta – charakterystyka rośliny
Ruta to roślina z rodziny rutowatych, pochodząca z Europy Wschodniej i Południowo-Wschodniej, uprawiana na wszystkich kontynentach, z wyjątkiem Antarktydy.To bylina dorastająca do 1 m wysokości, o zazwyczaj pojedynczej, prostej, drewniejącej u dołu łodydze. Liście ruty są sinozielone, pierzastosieczne, a pojawiające się w czerwcu kwiaty, zebrane w kwiatostany na szczycie pędów, mają żółtą barwę.Ruta jest pokryta niebieskawym nalotem i pachnie piżmem.Roślinę możesz wykorzystać jako ozdobę rabaty lub jedną z roślin w ogrodzie w stylu naturalistycznym, wiejskim lub angielskim. Sadzona w pojemnikach będzie oryginalną ozdobą balkonu i tarasu, gdzie dodatkowo będzie przyciągać pszczoły i motyle.
Ruta – wymagania uprawowe i pielęgnacja
Ruta najlepiej rośnie na stanowisku osłoniętym przed wiatrem, słonecznym i ciepłym, ewentualnie lekko zacienionym, gdzie jednak może słabiej kwitnąć.Gleba powinna być lekka, przepuszczalna i umiarkowanie wilgotna. Zbyt podmokłe podłoże może być przyczyną częstych chorób. Ruta lubi również nawozy organiczne. Odczyn gleby pod uprawę ruty powinien wynosić 6,5-8,5 pH. Co kilka lat warto to sprawdzić za pomocą miernika.Obfitemu kwitnieniu ruty sprzyja drenaż podłoża, dlatego warto go uzupełnić piaskiem lub perlitem.
Roślina jest mrozoodporna i niewrażliwa na krótkotrwałe susze – należy wtedy jedynie sporadycznie ją podlewać. Wyjątkiem jest ruta uprawiana w pojemnikach, która wymaga regularnego podlewania oraz młode sadzonki.Aby pozyskać młode sadzonki ruty możesz to zrobić na dwa sposoby:Poprzez wysiew nasiona do gruntu na wiosnę, w drugiej połowie maja;Wysiew nasion do pojemnika, w wilgotnym podłożu wymieszanym z kompostem. Temperatura powinna wynosić około 20°C. Pierwsze roślinki mogą pojawić się już po tygodniu;Ucięcie sadzonek łodygowych latem.Ruta kiełkuje powoli, dlatego warto posadzić ją w pojemniku i przesadzić na miejsce docelowe po osiągnięciu odpowiedniej wielkości. Posadzona w ten sposób lub wysiana ruta nie zakwitnie w pierwszym roku.Wiosną możesz również podzielić roślinę, by uzyskać od razu gotowe sadzonki.Między egzemplarzami zachowaj około 30 cm odległości, ponieważ ruta rozrasta się wszerz.Młode sadzonki podlewaj intensywnie, aż osiągną wysokość docelową. Dorosłe rośliny poradzą sobie same.Podcinaj przekwitające kwiatostany ruty, by nie rozsiewała się niekontrolowanie. Coroczne podcinanie pomoże Ci również w utrzymaniu pożądanego pokroju. Pamiętaj, by zabiegi pielęgnacyjne przy rucie przeprowadzać w rękawiczkach gumowych i pełnej odzieży, ponieważ wydzielane przez roślinę toksyczne soki mogą być przyczyną poważnych poparzeń skóry.
Ruta – zbiór i zastosowanie
W przypadku ruty cenne są jej liście oraz nasiona. Liście zbieraj przed rozwinięciem się kwiatów, natomiast nasiona jesienią, pamiętając o zabezpieczaniu rąk rękawiczkami.Zarówno jedne, jak i drugie wysusz i przechowuj w szczelnym pojemniku.Suszone liście i nasiona ruty wykorzystasz jako:kuchenną przyprawę, wzbogacającą smak dań mięsnych i rybnych oraz do surówek;aromat do napojów alkoholowych;olejek eteryczny, wykazujący działanie uspokajające;środek rozkurczowy i wzmacniający odporność;wspomaganie gojenia się ran i owrzodzeń.
Pamiętaj, że korzystanie z ruty jako lekarstwa wymaga wcześniejszej konsultacji z lekarzem lub farmaceutą.Ruta może być niebezpieczna dla kobiet w ciąży, ponieważ wykazuje właściwości poronne, natomiast spożyta w zbyt dużej ilości może być po prostu trująca.Najlepiej stosować rutę wyłącznie jako ozdobę ogrodu i jego ciekawe urozmaicenie. Nie lubią jej psy i koty, więc to również przyjemny dla oka sposób na ochronę innych roślin przed zniszczeniami, np. w wyniku podgryzania.
Źródła: https://www.ekologia.pl/dom-i-ogrod/pielegnacja-ogrodu/ruta-zwyczajna-roslina-sadzenie-uprawa-i-pielegnacja-ruty-zwyczajnej,26337.html https://poradnikogrodniczy.pl/ruta-zwyczajna.php https://www.swiatkwiatow.pl/poradnik-ogrodniczy/ruta-zwyczajna-uprawa-wlasciwosci-i-zastosowanie-id1203.html