Lukarna dachowa – charakterystyka, budowa, rodzaje
Lukarna dachowa – charakterystyka
Lukarna dachowa to nadbudowana część w dachu z oknem na jej frontowej ścianie, której zadaniem jest doświetlenie pomieszczeń znajdujących się na poddaszu, przez co znacznie zwiększa się jego funkcjonalność. Jest to dodatkowy element konstrukcji dachu, bardzo dobrze wkomponowany w architekturę budynków, zarówno tradycyjnych, jak i nowoczesnych.
Należy jednak wziąć pod uwagę, że lukarny mogą być zbudowane na stromym dachu, powyżej 45 stopni kąta nachylenia, ze ściankami kolankowymi występującymi powyżej 1 metra wysokości. Element ten stanowi część konstrukcji dachu, zabudowany jest ściankami i przykryty odpowiednim zadaszeniem, które stanowi ochronę zamontowanych okien.
Lukarna dachowa – budowa i wykonanie
Lukarna to element budynku połączony z konstrukcją dachu. Wspólną część stanowi płatew, na niej bowiem oparty jest dach lukarny oraz murłata, która stanowi podstawę ściany frontowej. Całą konstrukcję dzielimy na kilka elementów, takich jak:
- murłata – część łącząca ściany budynku z konstrukcją dachu, pozwala przenosić obciążenie z dachu na mury,
- płatew – część szkieletu dachu, czyli pozioma belka, która podpiera krokwie,
- krokwie połaci dachowej i krokwie lukarny – belki pochyłe więźby oparte na murłacie,
- główne słupki lukarny i słupki ścian bocznych,
- oczep – belka górna przejmująca obciążenia z krokwi lub belek stropowych.
Po zakończeniu prac dotyczących ścian wykonywane jest pokrycie zadaszenia, łącznie z pracami blacharskimi, które są szczególnie istotne ze względu na gwarancję szczelności na gzymsie, okapie czy rynnie. Poza tym każdy nieprawidłowo wykonany element może mieć wpływ na konstrukcję dachu. Lukarna powinna być również ocieplona i odpowiednio wentylowana.
Najczęściej ściany są wykonane na drewnianym szkielecie, można jednak zastosować ścianki żelbetowe lub murowane i wykończyć je drewnem lub tynkiem. Lukarny mogą mieć różne wielkości. Łatwiejsze do wykonania są te małe, które nie powodują konieczności przebudowy dachu, ale równocześnie zapewniają dopływ mniejszej ilości światła. Duże umożliwiają lepsze oświetlenie pomieszczenia, ale ich budowa może pociągać za sobą ingerencję w konstrukcję dachu.
Lukarna dachowa – rodzaje
Wyróżniamy kilka rodzajów lukarn dachowych:
- lukarna z dachem jednospadowym – charakteryzuje się prostą konstrukcją, jednopołaciowym pokryciem ze stałym nachyleniem, dach może być płaski lub nachylony,
- lukarna z dachem dwuspadowym – budowana na dachach o wysokim i średnim spadku, wnęki we wnętrzu można jednak wykorzystać do odpowiedniego ustawienia np. mebli,
- lukarna z dachem trójspadowym, budowana na dachach o mniejszym nachyleniu, łatwo jest połączyć ją z elementami głównego dachu, dzięki większej szerokości nadbudowanej części lepiej doświetla poddasze,
- lukarna „bawole oko” – bardzo efektowna i dekoracyjna o opływowym kształcie, wykorzystywana w budynkach z dużą powierzchnią dachową,
- lukarna trójkątna – obszar przeszklenia jest nieduży, doświetla małe pomieszczenia, np. schody lub łazienkę.
Lukarna dachowa – zalety i wady
Lukarny dachowe posiadają wiele zalet:
- doświetlają pomieszczenia poddasza, ułatwiają jego adaptację i zwiększają funkcjonalność,
- powiększają powierzchnię użytkową budynku,
- nadają budynkom ozdobny charakter,
- ochraniają okna przed deszczem,
- na oknach w lukarnie nie zalega śnieg, dużo mniej się brudzą,
- stanowią element ozdobny na domach z poddaszem.
Należy jednak pamiętać, że budowa lukarny wymaga pewnych nakładów finansowych. Są one większe w przypadku już wykonanych dachów. Dlatego też korzystniejszym rozwiązaniem jest uwzględnienie ich na etapie tworzenia projektu domu.
W przeciwnym razie powinno się wziąć pod uwagę zmiany w pokryciu dachu, jego przebudowę i związane z tym koszty. Budowa lukarny w budynku, w którym nie była od początku przewidziana, wymaga nowego projektu i uzyskania pozwolenia na budowę.
Artykuły polecane przez redakcję Domek i Ogródek:
