Topinambur – wyhoduj smaczne bulwy w ogrodzie
Topinambur jest rośliną idealną dla osób ceniących łatwe uprawy. Ma małe wymagania, przy czym dobrze rośnie nawet w słabych warunkach i ma obfite plony. Jego druga nazwa to słonecznik bulwiasty. Pochodzi z Ameryki Północnej, gdzie uprawiany był już przez rdzennych Indian. Rozprzestrzenił się na wszystkich kontynentach jako roślina pastewna, a w niektórych rejonach ozdobna. Do Europy trafił na początku XVII wieku. Jest gatunkiem z rodziny astrowatych. Tworzy ładne, żółte kwiaty z ciemniejszym środkiem. Jest blisko spokrewniony ze znanym słonecznikiem ogrodowym. Łatwo się rozsiewa i dziczeje, dlatego czasami jest uznawany za gatunek inwazyjny, zagrażający innym roślinom.
Topinambur w Polsce
W Polsce topinambur jest uprawiany głównie jako warzywo. Dzięki swoim smacznym i zdrowym bulwom z powodzeniem zastępuje w diecie ziemniaki. Jest cenną alternatywą dla diabetyków, ponieważ ma niski indeks glikemiczny i obniża poziom cukru we krwi. Jest źródłem potasu, ma w sobie także m.in. wapń, witaminy A i C oraz żelazo i magnez .
Co więcej, jest uważany za warzywo dietetyczne, wspomagające odchudzanie. Wykazuje lecznicze właściwości w układzie pokarmowym – reguluje jego pracę, oczyszcza i zapobiega schorzeniom jelita grubego. Jest mu przypisywane jeszcze wiele wartościowych funkcji. Bez wątpienia powinien znaleźć się w kuchni osób dbających o zdrowy styl życia.
Coraz częściej jest wykorzystywany w przemyśle jako roślina użytkowa do produkcji papieru, ponieważ zawiera dużo celulozy.
Uprawa topinamburu – co trzeba wiedzieć?
O czym należy pamiętać przed zasadzeniem topinamburu? Przede wszystkim, jeśli wprowadzimy go do swojego ogrodu, bardzo trudno się go potem pozbyć. Rośnie szybko i inwazyjnie. Jeśli posadzimy go wśród innych warzyw, może je skutecznie wyeliminować. Nie tylko dorasta do 2-3 metrów wysokości i przysłania niższe warzywa, ale też czerpie składniki pokarmowe z ziemi, zabierając je innym . Dlatego miejsce pod bulwy powinno być przemyślane.
Roślina jest mało wymagająca. Toleruje większość gleb. Jest odporna na choroby i szkodniki – rzadko jest atakowana. Z zasadzonych bulw szybko robią się obfite plony, które można zbierać na jesieni. Trzeba doglądać i podlewać sadzonki podczas suszy.
Topinambur - sadzenie i wskazówki dla początkujących
undefinedBulwy sadzimy w gruncie w marcu lub kwietniu. Należy zrobić 10-15-centymetrowe dołki , w odstępach 30 centymetrów od siebie. Następny rząd powinien być oddalony od poprzedniego o 1,5 metra. Najlepsze plony osiągniemy, gdy gleba jest wilgotna, a miejsce słoneczne, ewentualnie w lekkim cieniu. W czasie wzrostu uprawa przypomina nieco tę przy ziemniakach.
Kiedy część nadziemna osiągnie około 30 centymetrów wysokości, należy usypać kopczyki z ziemi wokół łodyg, na około 15 centymetrów. Następnie ziemię trzeba lekko uklepać. Pędy rosną bardzo szybko. W lipcu, kiedy pojawiają się kwiaty, aby uzyskać jadalne bulwy, należy je wszystkie oberwać i ściąć łodygi do 2/3 wysokości . W ten sposób magazynuje składniki w bulwach, a nie części zielonej. Kiedy pozwolimy roślinom swobodnie kwitnąć i rosnąć, zbiór bulw będzie słabszy.
Kilka tygodni przed wykopaniem bulw, jesienią, ścinamy rośliny na wysokość 8 centymetrów nad gruntem . Okrywamy podłoże ściętymi łodygami. Robimy to w okresie, kiedy liście zaczynają żółknąć. Następnie pod koniec października lub w listopadzie można już wykopywać bulwy, najlepiej przy pomocy wideł. Na wiosnę można znów przeprowadzić sadzenie.
Artykuły polecane przez redakcję Domek i Ogródek:
