Tylko u nas: Jak pozbyć się ślimaków? Posadź “strefę ochronną”
W ostatnim czasie spore zainteresowanie wśród ogrodników budzi temat niebezpiecznych ślimaków. Jak dowiedzieliśmy się podczas naszej ostatniej rozmowy z ekspertką z Instytutu Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk, szczególnie groźny może być ślinik - ten gatunek ślimaka bez skorupki nie tylko szkodzi roślinom, ale może nawet przenosić groźne dla ludzi i zwierząt choroby. Jakie są skuteczne sposoby na walkę ze ślimakami? Zapraszamy do przeczytania tekstu, którego autorką jest dr hab. Katarzyna Zając z PAN.
Jak pozbyć się śliników? Czy można przed nimi jakoś chronić nasze ogródki?
Skuteczne ograniczenie szkód wyrządzanych przez ślinika wymaga wielu działań równocześnie. W sąsiedztwie uprawy należy ograniczyć liczbę możliwych kryjówek ślimaków. Z uprawą nie powinna sąsiadować bujna roślinność zielna, którą należy wykosić, a skoszone rośliny oraz inne resztki roślinne najlepiej usunąć.
Doświadczeni ogrodnicy polecają posadzenie “strefy ochronnej” wokół atakowanych przez ślimaki roślin, składającej się z roślin o intensywnym zapachu, np. cebuli i czosnku albo ziół: tymianku, majeranku itp . Taką ”strefę” można wzmocnić pasem sypkiego, suchego podłoża, po którym ślimaki nie lubią pełzać.
Śliniki ukrywają się w dni słoneczne i suche pod obiektami leżącymi na ziemi, więc konieczne jest usunięcie kawałków drewna czy kamieni . Ślimakom utrudniają życie częste zabiegi uprawowe poruszające glebę, w czasie których mogą zginąć i niszczone są ich jaja złożone w glebie oraz likwidowane szczeliny w ziemi wykorzystywane przez ślimaki jako kryjówki. Jednak to nie wystarczy.
Pułapki na ślimaki: domowe sposoby
Systematyczne prowadzone od wiosny zbieranie ślimaków wyraźnie ogranicza ich występowanie. Śliniki wykazują większą aktywność po deszczu i po zmroku, gdy pojawi się rosa, ale jest dość ciepło. W takich warunkach, w razie potrzeby z latarką w ręce, można ich zebrać najwięcej.
Skuteczne jest też tworzenie pułapek i ich systematyczne opróżnianie . Pułapką może być kawałek folii lub deska, pod którą umieszcza się przynętę, np. zwiędłe liście warzyw, niewielką ilość granulek środka ślimakobójczego, albo pojemnik ze sfermentowanym płynem, np. z piwem. Zebrane ślimaki należy zabić – można je utopić w wodzie z solą i detergentem, a martwe zakopać.
Aby walka ze ślimakami była łatwiejsza, trzeba wspierać ich naturalnych wrogów. Na ślimaki polują drapieżne chrząszcze, żaby i ropuchy, jaszczurki, wiele ptaków, a także niektóre ssaki, np. jeże czy ryjówki.
Jak pozbyć się ślimaków? Te preparaty są skuteczne
Jeden z naturalnych wrogów, niezwykle skuteczny, został wykorzystany do stworzenia biologicznego preparatu ślimakobójczego, który stosuje się w postaci oprysku na powierzchnie, na których żerują ślimaki. W preparacie znajdują się mikroskopijne inwazyjne larwy robaka zaliczanego do nicieni, który nie ma polskiej nazwy, a łacińska nie jest łatwa do zapamiętania: Phasmarhabditis hermaphrodita. Larwy te potrafią aktywnie odszukać ślimaka i wniknąć do jego ciała.
Nicienie są nosicielami bakterii Moraxella osloensis, wywołującej chorobę, w wyniku której większość śliników ginie w ciągu kilku tygodni. Natomiast nicienie mnożą się w ich szczątkach i mogą atakować kolejne ślimaki. Ta metoda jest bezpieczna dla ludzi i zwierząt domowych . Chociaż nie zlikwiduje zupełnie problemu ślimaczych szkodników, to mocno go zredukuje.
Dużą ostrożność należy zachować, stosując chemiczne środki ochrony roślin, przeznaczone do zwalczania ślimaków w uprawach. Są to granulaty zawierające substancje trujące dla ślimaków z domieszką substancji, która je przywabia. Ślimaki zjadają granulki i giną. Najbardziej skuteczne są, gdy stosuje się je w czasie dużej aktywności ślimaków, najlepiej nocą, przy dużej wilgotności, jednak nie w czasie deszczu, który wypłukałby preparat. Należy przestrzegać instrukcji, ponieważ są to substancje niebezpieczne, które mogą zaszkodzić np. zwierzętom domowym . Środki chemiczne do zwalczania ślimaków zarejestrowane w Polsce mogą zawierać jedną z 3 substancji czynnych: metaldehyd, fosforan III żelaza oraz pirofosforan żelaza. Spis dopuszczonych do użytku tego typu środków znajduje się w rejestrze środków ochrony roślin, prowadzonym przez Ministra Rolnictwa i Rozwoju Wsi.
Ostrożności wymaga też stosowanie kolejnej metody. Aby ograniczyć ślimaki w uprawach, stosuje się też opylanie odpowiednimi dawkami wapna niegaszonego, ale żeby było ono skuteczne, musi być wykonane w słoneczny, suchy dzień. Jednak najlepsze efekty osiąga się, stosując kilka spośród tych metod równocześnie.
Autorką tekstu jest dr hab. Katarzyna Zając – ukończyła biologię na Uniwersytecie Jagiellońskim i obecnie pracuje na stanowisku profesora w Instytucie Ochrony Przyrody Polskiej Akademii Nauk w Krakowie, gdzie zajmuje się badaniami oddziaływań międzygatunkowych, w których ważną rolę odgrywają ślimaki i małże. Uczestniczy też w projektach wspierających ochronę zagrożonych gatunków, w tym monitoring rzadkich zwierząt bezkręgowych oraz zaliczanych do obcych inwazyjnych.
