Szerszenie zjadają mszyce, komary i muchy. Jak groźne są dla ludzi?
Szerszenie napawają lękiem i cieszą się złą sławą. Czy zasłużenie? Jak się okazuje, te żyjące w rojach owady są niezwykle fascynujące, a bywają nawet pożyteczne.
Ten największy polski przedstawiciel rodziny os jest owadem społecznym, odgrywającym niezwykle istotną rolę w ekosystemie. Jaki dokładnie wpływ na środowisko i najbliższe otoczenie mają szerszenie?
Życie społeczne szerszeni
Szerszenia łatwo rozpoznać ze względu na jego spore rozmiary. Choć przypomina osę, jest od niej znacznie większy i osiąga ponad 2 cm długości. Owłosienie szerszenia jest rudawe i bardziej brązowawe niż u osy czy pszczoły. Niezwykle charakterystyczne jest także brzęczenie tego owada, który podczas lotu wydaje niskie dźwięki.
Szerszenie żyją w rojach, budując gniazda i zakładając kolonie. Sercem każdej z nich jest królowa, która składa jaja. Zdobywaniem pożywienia i rozbudową kolonii zajmują się natomiast robotnice.
Życie tych owadów toczy się wokół gniazd, które budują z drzewnej miazgi w środowisku naturalnym, np. w dziuplach czy w norach pod ziemią, ale coraz częściej także w otoczeniu człowieka - na strychach budynków, w altankach czy w wiatach garażowych. To z kolei może budzić nasze obawy.
Czy szerszenie są pożyteczne?
Szerszenie są naturalnymi wrogami insektów siejących spustoszenie w naszych ogrodach. Żywią się mszycami, muchami i komarami i innymi drobnymi owadami. Te szkodniki nie mają w starciu z nimi żadnych szans.
Czy to oznacza, że szerszenie są mile widziane w naszym otoczeniu? Niezupełnie. Polują bowiem również na pszczoły, atakując pożyteczne zapylacze i zjadając cenny miód. Poza tym gustują także w słodkim soku owoców, powodując straty w sadach. To jednak nie wszystko.
Czy należy bać się szerszeni?
Słysząc charakterystyczne brzęczenie szerszenia, boimy się ukąszenia. Czy słusznie? Jeśli chodzi o zagrożenie, jakie mogą stanowić szerszenie dla człowieka, warto wiedzieć o kilku kwestiach.
Po pierwsze szerszenie nie atakują niesprowokowane i pod tym względem są łagodniejsze od os. Po drugie, wbrew obiegowej opinii użądlenie szerszenia nie jest bardziej groźne od ukąszenia przez np. osę. Tak naprawdę dopiero kilkaset użądleń mogłoby dostarczyć śmiertelną dawkę jadu. Ze względu na większe rozmiary żądeł szerszeni, ugryzienie przez nie może być jednak nieco bardziej bolesne niż w przypadku osy.
Niebezpieczeństwo użądlenia przez szerszenia wiąże się z ewentualną reakcją alergiczną, jaka może wystąpić u osoby uczulonej na jad owadów. Towarzyszący temu wstrząs anafilaktyczny wymaga szybkiej reakcji, dlatego po ukąszeniu trzeba bacznie obserwować osobę ukąszoną i w razie wystąpienia ostrych objawów skorzystać z pomocy medycznej.
Jak radzić sobie z szerszeniami?
Ryzyko niechcianego kontaktu z szerszeniami dotyczy zwłaszcza przypadków budowy gniazda przez owady w otoczeniu człowieka, np. w pobliżu domów, na posesji czy w garażu.
Nie zaleca się samodzielnej likwidacji gniazd szerszeni, ponieważ ze względu na ich liczebność może to być nieskuteczne, a nawet niebezpieczne. Lepiej skorzystać z usług fachowców.
Warto również zadbać o odpowiednie nasadzenia w ogrodzie lub na balkonie, które odstraszą te owady. Szerszenie kochają bez i drzewka owocowe, ale wyjątkowo nie przepadają za zapachem lawendy, pelargonii i tymianku.
Zobacz także:
