Szerszenie zjadają mszyce, komary i muchy. Jak groźne są dla ludzi?
Szerszenie napawają lękiem i cieszą się złą sławą. Czy zasłużenie? Jak się okazuje, te żyjące w rojach owady są niezwykle fascynujące, a bywają nawet pożyteczne.
Ten największy polski przedstawiciel rodziny os jest owadem społecznym, odgrywającym niezwykle istotną rolę w ekosystemie. Jaki dokładnie wpływ na środowisko i najbliższe otoczenie mają szerszenie?
Życie społeczne szerszeni
Szerszenia łatwo rozpoznać ze względu na jego spore rozmiary. Choć przypomina osę, jest od niej znacznie większy i osiąga ponad 2 cm długości. Owłosienie szerszenia jest rudawe i bardziej brązowawe niż u osy czy pszczoły. Niezwykle charakterystyczne jest także brzęczenie tego owada, który podczas lotu wydaje niskie dźwięki.
Szerszenie żyją w rojach, budując gniazda i zakładając kolonie . Sercem każdej z nich jest królowa, która składa jaja. Zdobywaniem pożywienia i rozbudową kolonii zajmują się natomiast robotnice.
Życie tych owadów toczy się wokół gniazd, które budują z drzewnej miazgi w środowisku naturalnym, np. w dziuplach czy w norach pod ziemią, ale coraz częściej także w otoczeniu człowieka - na strychach budynków, w altankach czy w wiatach garażowych. To z kolei może budzić nasze obawy.
Czy szerszenie są pożyteczne?
Szerszenie są naturalnymi wrogami insektów siejących spustoszenie w naszych ogrodach. Żywią się mszycami, muchami i komarami i innymi drobnymi owadami. Te szkodniki nie mają w starciu z nimi żadnych szans.
Czy to oznacza, że szerszenie są mile widziane w naszym otoczeniu? Niezupełnie. Polują bowiem również na pszczoły, atakując pożyteczne zapylacze i zjadając cenny miód. Poza tym gustują także w słodkim soku owoców, powodując straty w sadach . To jednak nie wszystko.
Czy należy bać się szerszeni?
Słysząc charakterystyczne brzęczenie szerszenia, boimy się ukąszenia. Czy słusznie? Jeśli chodzi o zagrożenie, jakie mogą stanowić szerszenie dla człowieka, warto wiedzieć o kilku kwestiach.
Po pierwsze szerszenie nie atakują niesprowokowane i pod tym względem są łagodniejsze od os. Po drugie, wbrew obiegowej opinii użądlenie szerszenia nie jest bardziej groźne od ukąszenia przez np. osę . Tak naprawdę dopiero kilkaset użądleń mogłoby dostarczyć śmiertelną dawkę jadu. Ze względu na większe rozmiary żądeł szerszeni, ugryzienie przez nie może być jednak nieco bardziej bolesne niż w przypadku osy.
Niebezpieczeństwo użądlenia przez szerszenia wiąże się z ewentualną reakcją alergiczną , jaka może wystąpić u osoby uczulonej na jad owadów. Towarzyszący temu wstrząs anafilaktyczny wymaga szybkiej reakcji , dlatego po ukąszeniu trzeba bacznie obserwować osobę ukąszoną i w razie wystąpienia ostrych objawów skorzystać z pomocy medycznej.
Jak radzić sobie z szerszeniami?
Ryzyko niechcianego kontaktu z szerszeniami dotyczy zwłaszcza przypadków budowy gniazda przez owady w otoczeniu człowieka , np. w pobliżu domów, na posesji czy w garażu.
Nie zaleca się samodzielnej likwidacji gniazd szerszeni , ponieważ ze względu na ich liczebność może to być nieskuteczne, a nawet niebezpieczne. Lepiej skorzystać z usług fachowców.
Warto również zadbać o odpowiednie nasadzenia w ogrodzie lub na balkonie, które odstraszą te owady . Szerszenie kochają bez i drzewka owocowe, ale wyjątkowo nie przepadają za zapachem lawendy, pelargonii i tymianku.
Zobacz także: